Acidet karboksilike Përmbajnë C, H dhe O. Kanë si grup funksionor të tyre grupin karboksilik. Klasifikimi: • Acidet karboksilike mund të klasifikohen në varësi të skeletit karbonik: a) acide karboksilike të ngopura (acide alkanoike) b) acide karboksilike të pangopura (acide alkenoike dhe acide alkinoike) c) acide karboksilike aromatike (acide arenoike) • Acidet karboksilike mund …
Lexo më shumë »Pa kategori
26. Aldehidet dhe ketonet – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Aldehidet dhe ketonet Formula e përgjithshme e aldehideve dhe ketoneve është CnH2nO. Janë izomerë strukturorë me njëra – tjetrën. Kanë si grup funksionor të tyre grupin karbonilik, ku një C i hibridizimit sp2 formon lidhje dyfishe me një oksigjen. Në rastin e aldehideve, lidhjet njëfishe të këtij karboni janë: një me C dhe një me H duke formuar grupin funksionor …
Lexo më shumë »22. Arenet – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Hidrokarburet aromatike (arenet) Fillimisht, emërtimi aromatik është vendosur për shkak të aromës karakteristike që kishin disa përfaqësues. Ndërsa sot termi aromatik nënkupton strukturën karakteristike të areneve. Për të shprehur këto karakteristika, analizojmë benzenin si përfaqësues të tyre. Benzeni (C6H6) ka strukturë ciklike ku të 6 C janë të hibridizimit sp2. Si rezultat i kësaj, cdo karbon është i aftë të …
Lexo më shumë »20. Alkenet – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Alkenet Alkenet janë hidrokarbure të pangopura me formulë të përgjithshme CnH2n. Janë izomerë strukturorë me cikloalkanet. Kanë në skeletin e tyre karbonik përvec C sp3 edhe C sp2. • Emërtimi sistematik (ose sipas IUPAC): alkenet e thjeshtë emërtohen me rrënjën e emrit + prapashtesën –en + pozicionin ku fillon lidhja dyshife. • Emërtimi josistematik fillon me emrin e etenit (vinil) …
Lexo më shumë »19. Cikloalkanet – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Cikloalkanet Formula e përgjithshme e cikloalkaneve është CnH2n. Janë hidrokarbure të ngopura ciklike që përmbajnë karbone të hibridizimit sp3. Vetitë fiziko-kimiko të cikloalkaneve janë të ngjashme me ato të alkaneve. Emërtimi: Cikloalkanet e thjeshtë emërtohen si alkanet e thjeshtë me të njëjtin numër karbonesh duke i shtuar parashtesën –ciklo. Cikloalkanet e degëzuar ndjekin këto rregulla: 1. Numërtojmë ciklin në kahun …
Lexo më shumë »14. Elementi galvanik – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Elementi galvanik Elektrokimia është ajo pjesë e kimisë që studion shndërrimin e energjisë kimike në energji elektrike dhe anasjelltas gjatë reaksioneve kimike. Elementi galvanik realizohet gjatë shndërrimit të energjisë kimike të një procesi redoks në energji elektrike duke shërbyer si burim rryme. Elementi galvanik përbëhet nga dy gjysmë elemente galvanik, ura e kripës, përcjellësit dhe aparati që tregon kalim rryme. Gjysmë …
Lexo më shumë »13. Numrat e oksidimit – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Rregullat për vendosjen e numrave të oksidimit Numër oksidimi (n.o) quajmë ngarkesën reale ose të menduar që fiton një atom në një lidhje kimike. Rregullat e përcaktimit të n.o: 1. Numri i oksidimit të elementit në substancat e thjeshta është 0. 2. Numri i oksidimit të elementit në jonet e thjeshtë është sa ngarkesa e jonit. 3. Numri i oksidimit …
Lexo më shumë »12. Parimi La Shatelie – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Parimi La Shatelie Faktorët që ndikojnë në vendosjen e gjendjes së ekuilibrit në një reaksion të prapësueshëm janë: 1. Përqendrimi i substancave në ekuilibër 2. Temperatura 3. Trysnia Gjendja e ekuilibrit mbetet e pandryshuar për aq kohë sa nuk ndryshojnë këto tre faktorë. Ndryshimi i të paktën njërit prej tyre e prish gjendjen e ekuilibrit dhe reaksioni do të zhvillohet …
Lexo më shumë »11. Konstantja e ekuilibrit – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Reaksionet e prapësueshëm dhe të paprapësueshëm Një reaksion është i paprapësueshëm nëse reaktantët kthehen në produkte, por produktet nuk mund të kthehen në reaktantë në të njëjtin interval kohor pa ndryshuar kushtet e reaksionit. Një reaksion është i prapësueshëm kur në të njëtin interval kohor reaktantët kthehen në produkte dhe produktet në reaktantë. Karakteristikë për një reaksion të prapësueshëm është …
Lexo më shumë »10. Kinetika kimike – Teori, Formula dhe Ushtrime të Zgjidhura | Kimia për Maturën Shtetërore
Kinetika kimike Kinetika kimike është ajo pjesë e kimisë që studion shpejtësinë e reaksionit kimik dhe mënyrën e bashkëveprimit të substancave. Reaksion kimik quajmë shndërrimin e një ose disa substancave në një ose disa substanca të tjera të ndryshme nga të parat. Gjatë reaksionit kimik prishen lidhjet ekzistuese midis atomeve dhe formohen lidhje të tjera. A + B → D …
Lexo më shumë »