Kërkesat e organizmit për përbërjet organike me interes biologjik – Projekt në Kimi

Kërkesat e organizmit për përbërjet organike me interes biologjik

Studimet e shumta të kryera në këtë fushë tregojnë se personat që konsumojnë ushqime të varfra me yndyra dhe të pasura me fruta, zarzavate dhe produkte drithërash të plota, që përmbajnë fibra (integrate), kanë përqindje më të ulët për sëmundshmëri dhe vdekshmëri nga sëmundja e koronareve, tipa të ndryshëm kanceresh dhe diabeti tip II

Ushqyerje e shëndetshme:

Konsumim të një varieteti sa më të madh ushqimesh, llojshmëri dhe sasi të përshtatshme

Konsumim të një diete ushqyese të bazuar në ushqime të ndryshme me origjinë më shumë bimore sesa shtazore

Konsumim të bukës, drithërave, orizit ose patateve disa herë në ditë

Konsumim të një varieteti zarzavatesh e frutash disa herë në ditë (së paku 400 gr në ditë), duhet të jenë të freskëta dhe prodhim vendas

Mbajtja e peshës trupore ne limitet e rekomanduara, IMT të 20-25

Kryerje e aktivitetit fizik të moderuar 30 minuta, të paktën 5 ditë të javës

Mbajtje nën kontroll të konsumit të yndyrave dhe zëvendësimin të yndyrave shtazore me vajrat vegjetalë

Zëvendësim i mishit me dhjamë dhe nënprodukteve të tij me bizele, bishtajore, thjerrëza, peshk, pulë, ose mish pa dhjamë

Përdorim të qumështit dhe nënprodukteve të tij, që kanë sasi të pakta yndyre dhe kripe

Zgjedhja e ushqimeve që janë me përmbajtje të paktë sheqeri dhe konsumim i sheqerit të përpunuar me kursim

Zgjedhja e një dietë me sasi të paktë kripe, pasi konsumi i kripës në total duhet të jetë një lugë çaji (6gr) në ditë

Alkooli, nëse e konsumoni duhet të jetë dy pije në ditë

Dieta duhet të përmbajë:

Dieta duhet të sigurojë një marrje të kufizuar të kolesterolit ditor dhe yndyrnave, sidomos atyre të saturuara apo shtazore

-kolesteroli nën 300 mg në ditë

-yndyrat e saturuara nën 10% të kalorive ditore dhe

-yndyrat totale nën 30% të kalorive ditore

Dieta duhet të sigurojë një nivel të përshtatshëm të fibrave ushqimore të tretshme (karbohidrate komplekse) të pranishme në ushqimet me origjinë bimore. Fibrat veç efekteve të tjera me vlerë për shëndetin kontrollojnë edhe kolesterolin në gjak

Dieta duhet të sigurojë një konsumim minimal të sheqerit industrial, që dëmton balancën e glukozës në gjak dhe mund të ndikojë në rritjen e triglicerideve

Konsum i përditshëm:

Ujë jo më pak se 1.5 lt në ditë

Drithëra 3 herë në ditë apo në çdo vakt, si buka e zezë e grurit, buka e misrit, makaronat, orizi

Fruta dhe perime 3-5 herë në ditë, sa më pak të yndyrshme

Një lugë gjelle me vajra bimorë, sidomos vaj ulliri, vaj misri, vaj luledielli,

Qumësht dhe bulmet me përmbajtje të ulët yndyrore jo më shumë se dy herë në ditë, si qumësht i skremuar, djathë i bardhë, kos, gjiza

Regjimi ushqimor shoqërohet me aktivitet fizik, për 30 minuta

Konsumi i përjavshëm:

Peshk 3 herë në javë

Mish dhe nënprodukte të rij 3 herë në javë

Fasule dhe bishtajore të tjera 2 herë në javë

Patate 2 herë në javë

Vezë 2-3 herë në javë

Fruta të thata, ullinj 3 herë në javë

Regjimi ushqimor shoqërohet me 30 minuta aktiviett fizik

Konsumi mujor:

Ëmbëlsirat

Pijet e gazuara

Pijet alkoolike në sasi të moderuar

Ushqimet e kripura, të konservuara, ushqimet e skuqura

Yndyrnat shtazore, gjalpë, margarinë

•Patate, 2 herë në javë

•Vezë, 2-3 herë në javë

•Fruta të thata, ullinj, 3 herë në javë

•Dieta të shoqërohet për 30 minuta me aktivitet fizik të moderuar të paktën 5 herë në javë

Konsumi mujor, përdorni sa më pak gjatë muajit:

• Ëmbëlsirat

• Pijet e gazuara

•Pijet alkoolike në sasi të moderuar (2 pije në ditë për burrat dhe 1 për gratë )

•Ushqimet e kripura, të konservuara

•Ushqimet e skuqura

•Yndyrnat shtazore, gjalpin, margarinën, dhjamin etj.

Mbipesha – obeziteti:

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, treguesi i masës trupore (IMT) ndahet në:

IMT midis 18,5-24,9 – personi është normal apo i shëndetshëm

IMT = 25-29,9 – personi është mbipeshë

IMT >30 – personi është obez