12Vite.com Përgatitje për Shkollën e Lartë
Hidroliza e kripërave
Hidrolizë quajmë reaksionin e bashkëveprimit kimik të një kripe me ujin duke formuar një bazë dhe një acid. Gjatë tretjes së një kripe në ujë mund të ndodhë ose jo hidrolizë. Kjo varet nga natyra e kripës:
a) nëse kripa përbëhet nga nje bazë e fortë dhe acid i fortë nuk hidrolizon dhe mjedisi ngelet asnjëanës. pH = 7
b) nëse kripa formohet nga bazë e fotë dhe acid i dobët hidrolizon pjesërisht dhe mjedisi bëhet bazik. pH > 7
c) nëse kripa formohet nga bazë e dobët dhe acid i fortë, hidroliza është e pjesshme dhe mjedisi bëhet acid. pH < 7.
d) nëse kripa përbëhet nga bazë e dobët dhe acid i dobët, hidroliza është e plotë dhe mjedisi bëhet asnjëanës. pH = 7
KUJDES! Në rastin d, pavarësisht se hidroliza është e plotë mbizotëron sadopak mjedisi i bazës ose acidit që ka Ksh më të madhe.
Reaksion asnjëanësimi
Reaksioni i hidrolizës është i kundërt me reaksionin e asnjëanësimit.
Reaksion asnjëanësimi quajmë bashkëveprimin e një baze me një acid duke dhënë një kripë dhe ujë. Quhet asnjëanësim, sepse ndodh veprimi i OH– të bazës me H3O+ të acidit duke formuar ujë që ka mjedis neutral.
USHTRIME TË ZGJIDHURA
Ushtrimi 1: Çfarë ngjyre merr fenolftaleina në tretësirën e Zn(NO3)2?
Zn(NO3)2 + H2O → Zn(OH)2↓ + HNO3 Përgjigje: Mjedis acid, pH ˂ 7, fenolftaleina merr ngjyrë të kuqe. Ushtrimi 2: Çfarë ngjyre merr metiloranzhi në tretësirën e PbCl2? PbCl2 + 2H2O → Pb(OH)2 ↓ + 2HCl Ushtrimi 3: Tregoni karakterin e mjedisit gjatë tretjes së K2CO3. Çfarë ngjyre merr letra e lakmuesit? K2CO3 + 2H2O ↔ 2KOH + H2O + CO2 Ushtrimi 4: Tregoni karakterin e mjedisit në tretësirën ujore BaSO3. BaSO3 → Ba2+ + SO32- Ushtrimi 5: Çfarë karakteri ka tretësira e (NH4)2CO3? Mënyra 1: Mënyra 2: Ushtrimi 6: Cila nga kripërat e mëposhtme hidrolizon Al(NO3)3? a) Al(NO3)3 + 3H2O → Al(OH)3 + 3HNO3 b) Na2SO4 + 2H2O → 2NaOH + H2SO4 Ushtrimi 7: Hidrolizohet pjesërisht në tretësirë ujore: a) NH4NO2 + H2O → NH2OH + HNO2 b) NaNO3 + 2H2O → NaOH + HNO3 c) NH4NO3 + H2O ↔ NH4OH + HNO3 d) (NH4)2S + 2H2O → NH4OH + H2S
Zn2+ + 2NO3– + 2H2O → Zn(OH)2↓ + 2H+ + 2NO3–
Zn2+ + 2H2O → Zn(OH)2↓ + 2H+
Pb2+ + 2Cl– + 2H2O → Pb(OH)2 ↓ + 2H+ + 2Cl–
Pb2+ + 2H2O → Pb(OH)2 ↓ + 2H+
Përgjigje: Mjedis acid, pH ˂ 7, metiloranzhi merr ngjyrë të kuqe.
2K+ + CO32- + 2H2O ↔ 2K+ + 2OH– + H2O + CO2
CO32- + 2H2O ↔ 2OH– + H2O + CO2
Përgjigje: Mjedis bazik, pH > 7, letra e lakmuesit merr ngjyrë blu.
SO32- + 2H2O → H2SO3– + 2OH–
Përgjigje: Mjedis bazik dhe tretësira ujore merr ngjyrë blu.
(NH4)2CO3 + 2H2O → 2NH4OH + H2CO3
2NH4+ + CO32- + 2H2O → 2NH4OH + H2CO3
(NH4)2 CO3 → 2NH+ + CO32-
2NH4+ + 2H2O → 2NH4OH + 2H+
2H+ + 2OH– → 2H2O
Përgjigje: Mjedis asnjëanës dhe pH = 7.
Al3+ + 3NO3– + 3H2O → Al(OH)3 ↓ + 3H+ + 3NO3–
Al3+ + 3H2O → Al(OH)3↓ + 3H+
Përgjigje: Mjedis acid.
2Na+ + SO42- + 2H2O → 2Na+ + 2OH– + 2H+ + SO42-
H2O → OH– + H+
Përgjigje: Hidroliza nuk ndodh dhe pH = 7.
a) NH4NO2 ; b) NaNO3 ; c) NH4NO3 ; d) (NH4)2S
NH4+ + NO2– + H2O → NH4OH + HNO2 (Hidrolizë e plotë)
Na+ + NO3– + H2O → Na+ + OH– + H+ + NO3– (Hidroliza nuk ndodh)
NH4+ + NO32- + H2O ↔ NH4OH + H+ + NO32-
NH4+ + H2O ↔ NH4OH + H+ (Hidrolizë e pjesshme)
2NH4+ + S2- + 2H2O → 2NH4OH + H2S (Hidrolizë e plotë)
One comment
Pingback: Përgatitje për provimin e Kimisë - Matura Shtetërore - 12Vite.com